0

Leiderschapskwaliteiten voor Project Managers; zelfs in de bloemenwinkel!

 
 
Leiderschapskwaliteiten heeft iedere project manager nodig uiteraard. Maar of je nu een leider of geen leider bent: in feite heeft ieder mens leiderschapskwaliteiten. Nu ze alleen nog gebruiken:
 
 

 
 
Ieder mens is in eerste instantie leider van zichzelf en daarna van anderen. Daarom heeft ook ieder mens leiderschapskwaliteiten. Alleen zijn die bij de ene mens meer ontwikkeld dan bij de andere. Dat is afhankelijk van hoe vaak je die leiderschapskwaliteiten gebruikt of niet.
 
Maar wat is eigenlijk een leider?
 
Een leider is iemand die initiatief neemt. Initiatief tot het doen van de goede dingen. De dingen die nodig zijn om een hoger doel te bereiken. Whatever that maybe.
 
Leiderschapskwaliteiten zijn dus de kwaliteiten die iemand nodig heeft om de juiste dingen te doen ten dienste van het hogere doel.
 
Een leider is iemand die de weg weet, die de weg gaat en die de weg wijst. 
– John C. Maxwell
 
 
 

Waarom heb je die leiderschapskwaliteiten nodig?

 
Voor de meeste activiteiten geldt dat je er andere mensen voor nodig hebt. Voor projectmanagers geldt natuurlijk dat ze altijd andere mensen nodig hebben. Een simpel voorbeeld: je gaat een bloemetje kopen voor je vrouw bij de plaatselijke bloemisterij. Op het moment dat je in de winkel bent vorm je in feite een soort team met de winkelbediende. Op het moment dat dit een geslaagd team is, ga je met de beste bos bloemen naar huis die je maar had kunnen wensen. En niet te vergeten: met een fantastisch humeur! Op het moment dat de teaminspanning mislukt, is waarschijnlijk de kwaliteit van het boeketje bloemen als dat van jouw humeur ver te zoeken.
 
Wie geef je nu de schuld? Jouw leiderschapskwaliteiten natuurlijk! Want in alle gevallen geldt dat het jouw taak is om leiding te geven aan het proces. Jij moet ervoor zorgen dat je een perfect team smeedt. Dat begint natuurlijk met teambuilding in de eerste 15 seconden door een grapje te maken of iets dergelijks. En daarna door het bloemenmeisje de juiste leiding te geven.
 
 
Leiding geven begint altijd met leiding geven aan jezelf. Tenslotte heb je zelf ook leiding nodig, alleen kan je dat niet van anderen vragen, want jij bent tenslotte de leider. Dus moet je wel leiding geven aan jezelf. Maar of het nu leiding geven is aan jezelf of leiding geven aan anderen, in de kern komt het altijd op hetzelfde neer. Hiervolgen de leiderschapskwaliteiten die een leider een goede leider maakt. Bovendien zijn deze leiderschapskwaliteiten in een ieder van ons al aanwezig, alleen moeten we ze wel gebruiken om ze te laten groeien.
 

Het geheim van succes is om gewone dingen ongewoon goed te doen. 
– John D. Rockefeller jr.
 
 
 

Bereidheid om verantwoordelijkheid te nemen

 
De eerste leiderschapskwaliteit is om bereid te zijn verantwoordelijkheid te nemen. In Legally Blond 2 houdt Elle Woods een pleidooi voor het congres, waarbij ze de analogie maakt met wanneer ze naar de kapper ging en een totaal ander kapsel kreeg dan ze had verwacht. Gaf ze toen de kapper de schuld? Nee! Want ze vond dat het haar schuld was, dat ze zich niet verantwoordelijk had gevoeld voor het proces.
 
Verantwoordelijkheid nemen betekent dat je beseft dat alles wat er gebeurt in je leven, direct een gevolg is van je eigen bewuste én onbewuste keuzes! Hoe meer je hier van doordrongen raakt, hoe groter je invloed op je leven en jouw projecten. Want dat begint namelijk door andere keuzes te maken. Bewust én onbewust!
 
Het is daarom heel krachtig om fouten te erkennen. Omdat je daarmee de verantwoordelijkheid opeist voor wat er is gebeurt. Je programmeert daarmee als het ware je eigen onbewustzijn. Je zegt:
 

Ik ben in staat om zaken verkeerd te laten lopen. Dus kan ik ze ook goed laten lopen.
 
 
 

Heldere en standvastige visie

 
Een tweede belangrijke leiderschapskwaliteit is het ontwikkelen van een heldere en standvastige visie. Om te bepalen wat de next step is voor jezelf en de anderen in jouw team, moet je wel eerst weten waar je heen wilt en waar je heen moet. Zodra je deze visie hebt, is het ook veel gemakkelijker om de juiste acties te bepalen en deze met overtuiging te communiceren.
 
Wat hierbij hoort is dat je ook standvastig bent in je visie. Niets is zo vervelend als managers die regelmatig van mening wisselen, want dan weten hun medewerkers niet waar ze aan toe zijn. Maar ook voor jezelf is dat niet handig, want een lange termijn doel bereik je alleen als je voor langere tijd aan hetzelfde doel werkt. En niet iedere dag aan een nieuw doel.
 
Om je te helpen een heldere en standvastige visie te ontwikkelen, kun je jezelf de volgende vier vragen stellen:

• Wat zal er gebeuren als X?
• Wat zal er niet gebeuren als X?
• Wat zal er gebeuren als niet X?
• Wat zal er niet gebeuren als niet X?

Het beantwoorden van deze vragen helpt je om alle aspecten van je doel en visie te beschouwen voordat je definitief de beslissing neemt om dit doel te gaan najagen. Het helpt je ook om twijfel en tegenwerpingen later van anderen maar ook van jezelf te pareren. Hoe beter je deze vragen beantwoord, hoe krachtiger en overtuigender je wordt in het uitdragen van je visie! Als dat geen goede leiderschapskwaliteit is! Hiermee bevorder je je ook nog eens je authenticiteit en sta je krachtiger bij het managen van stakeholders.
 
 
 

Gedegen planning

 
Als je eenmaal je doel en visie helder en standvastig hebt bepaald, heb je een gedegen planning nodig om deze ten uitvoer te brengen. Dit is waar binnen Project Management altijd de term SMART wordt gebruikt. Het lange termijn doel moet worden opgeknipt in hapklare brokken die concreet en specifiek zijn, acceptabel en realistisch zijn, meetbaar zijn en uitgezet zijn in de tijd. Alleen dan is de kans van slagen het grootst. Dan is het ook mogelijk om dit helder te communiceren aan je medewerkers in het project, waardoor je dus leiderschap toont. Als je jouw projectmedewerkers de weg niet wijst, vertoon je ook geen leiderschap. Maar als je ze de weg wijst, maar ze vatten het verkeerd op, dan vertoon je ook geen leiderschap. Bij leiderschap gaat het er dus om de juiste weg te wijzen op een manier dat deze gemakkelijk op te volgen is door anderen.
 
 
 

Opvolgen en bijsturen

 
Leiderschap beperkt zich niet tot het eenmalig uitvaardigen van orders. Je zult het project moeten blijven monitoren, opvolgen en bijsturen. Tenslotte gebeuren er iedere dag talloze onvoorspelbare dingen in een project. Een belangrijke leiderschapskwaliteit is daarom oog voor detail, hoewel dit paradoxaal klinkt. Een leider moet immers de grote lijnen in het oog houden, toch? Klopt! En toch zul je op de juiste momenten een deep dive moeten doen en moeten checken of het schip nog de goede richting op vaart. En indien nodig bijsturen natuurlijk.
 
 

Leiderschapskwaliteiten worden gereflecteerd 
in de standaarden die leiders voor zichzelf zetten. 
– Ray Kroc